ბიტკოინის დეცენტრალიზებული ქსელის გამოყენების ახალი ვარიანტი ნაპოვნია. ციფრული ხელოვნების თაყვანისმცემლებს NFT-ების შენახვა ახლა პირდაპირ BTC-ის ბლოკებში შეუძლიათ.
NFT ბლოკჩეინზე: პირველი მცდელობები
რამდენიმე წლის წინ, ბიტკოინის ბლოკჩეინზე სურათებისა და ვიდეოების განთავსება პროტოკოლების Counterparty და Stacks შემქმნელებმა უკვე სცადეს. მათში დეველოპერებმა სმარტ კონტრაქტების, ტოკენებისა და თავად BTC-ის ბლოკჩეინის ფუნქციონალი გააერთიანეს.
ეს ადრეული NFT პროექტები მოიცავს საკოლექციო ბარათებს თამაშისთვის Spells of Genesis (2015) და ცნობილი ბაყაყის, Rare Pepes-ის გამოსახულებებს (2016). მაშინ კრიპტოსაზოგადოების ზოგიერთმა მხცოვანმა წევრმა BTC-ის ბლოკჩეინში ასეთ აქტივობებს მხარი არ დაუჭირა და მას აქტიურად უშლიდა ხელს.
ითვლება, რომ Counterparty-სა და Stacks-ის მიმართ კრიპტელების სკეპტიციზმი Ethereum-ის დეველოპერებმა აიტაცეს, როდესაც დამატებით არგუმენტებს ეძებდნენ თავიანთი პირმშოს სასარგებლოდ (სამივე პროექტი ბაზარზე თითქმის ერთდროულად გამოვიდა).
ამას უფასო მგზავრობა ჰქვია. ბიტკოინის ბლოკჩეინის, როგორც ჩლუნგი ტერმინალების გამოყენება მონაცემთა შესანახად, მხოლოდ ქსელური რესურსის ბოროტად გამოყენებაა, რაც მხოლოდ და მხოლოდ მოხალისეობრივ საწყისებზე მუშაობს, - ამტკიცებდა ბლოკჩეინის პატივსაცემი დეველოპერი და ბიტკოინის ენთუზიასტი ჯეფ გარზიკი.
Ordinals – არაჩანაცვლებადი ტოკენი ბიტკოინზე
მიმდინარე პროექტი Ordinals (ან რიგობითი რიცხვითი სახელები) შეიმუშავა კეისი როდარმორმა Bitcoin Core-იდან. მან სატოშისთვის (ბიტკოინის უმცირესი წილი, ან 1/100,000,000 BTC) ვიდეოების ან სურათების დამატების საშუალება მოიფიქრა. Counterparty-ისა და Stacks-ისგან განსხვავებით, Ordinals third-party ვებგვერდზე არსებული სურათის ბმული კი არ არის, არამედ NFT-ების პირდაპირ ბლოკჩეინზე შენახვის საშუალებას იძლევა. ასეთი მახასიათებლები მხოლოდ Ethereum-ზე განთავსებულ რამდენიმე NFT-ს აქვს. უმეტესობას third-party ვებგვერდზე გადაჰყავხართ. კიდევ ერთი განსხვავება ისაა, რომ თითოეულ NFT-ს Ethereum-ზე საკუთარი ტოკენი აქვს, ხოლო Ordinals ინდივიდუალურ სატოშისთან არის დაკავშირებული.
სხვათა შორის, Counterparty-ისა და Stacks-ის დროს, BTC-ს არაუმეტეს 40 ბაიტის მონაცემების შენახვა შეეძლო. ახლა, მთელი რიგი განახლებების შემდეგ, ამ მაჩვენებელმა 4 მბ-ს მიაღწია.
Nasdaq-ის კრიპტოვალუტისა და ბლოკჩეინის საკითხებში ყოფილი კონსულტანტის, ერიკ უოლის შეფასებით, jpeg NFT-ების შენახვა BTC-ში Ethereum-ზე შვიდჯერ იაფია.
როგორ იყენებენ Ordinals-ს ჩვეულებრივი მომხმარებლები?
რაც შეეხება კრიპტოსაზოგადოების რეაქციას Ordinals-ის გამოშვებაზე, ის არანაკლებ კრიტიკული იყო, ვიდრე გამოხმაურებები Counterparty-სა და Stacks-ის შესახებ. მასობრივად ფიქსირდება შეშფოთება, რომ ბიტკოინის ბლოკჩეინში NFT-ების განთავსება ტრანზაქციების ღირებულებას გაზრდის. მართლაც, თებერვლის დასაწყისში, ერთ-ერთმა დამოუკიდებელმა დეველოპერმა „ბიტკოინის ისტორიაში ყველაზე დიდი ტრანზაქციის“ განხორციელების შესახებ განაცხადა. მან Ordinals მზისგან დამცავ სათვალეებიანი, მელოტი და წვერიანი ჯადოქრის 3.94 მბ-იანი სურათის ჩასაწერად გამოიყენა. ამასთან, ბიტკოინ ბლოკების უმეტესობის ზომა 1-1,4 მბ-ს შეადგენს, ხოლო ბიტკოინ ტრანზაქცია რამდენიმე ცენტი ღირს. Ordinals კი უკვე ათობით დოლარამდე ავიდა.
Bloomberg-მაც კი გაავრცელა ინფორმაცია, რომ ასობით NFT Ordinal-ის მინთის გამო, BTC-ის ქსელის საკომისიოები ერთ წელიწადში უმაღლეს ღირებულებამდე გაიზარდა. ამასთან, ტრანზაქციები უფრო ნელი გახდა.
საინტერესოა, რომ კრიპტოსაზოგადოების ნაწილმა ამაში კრიპტელების რასობრივი ნიშნით დაყოფის მცდელობები დაინახეს.
განვითარებულ ქვეყნებში მარგინალიზებული ადამიანები თავიანთი ბიტკოინ კვანძების ამოქმედებისა და ტრანზაქციების გაგზავნისთვის მეტს გადაიხდიან, რადგან პრივილეგირებულ მდიდარ თეთრკანიანებს სურთ, ბლოკჩეინზე jpeg-ების ფორმატში სურათები სტატუსის სიმბოლოების სახით განათავსონ. მხოლოდ იმიტომ, რომ შეგიძლია, არ ნიშნავს, რომ უნდა გააკეთოთ ეს, - აღშფოთებულია Bitcoin is Saving-ის ტვიტერი.
აღსანიშნავია, რომ ამოქმედების დღიდან ბიტკოინზე Ethereum NFT Ether Rocks გადმოიტანეს. ვიღაც ენთუზიასტმა ტრამპის NFT კოლექციის ერთ-ერთი გამოსახულება დაადუბლირა. NFT Ordinals-ზე შეგიძლიათ, იხილოთ Dogecoin-ის მიმი, Nyan Cat-ის მიმი, ბიტკოინ საათი ხელოვნური ინტელექტის ავტორობით და თამაშის DOOM მუშა NFT ასლიც კი.
არ ჩაიარა სკანდალის გარეშეც. უცნობმა მომხმარებელმა ვერ გაუძლო ცდუნებას, უკვდავეყო ინტერნეტის პორნო კლასიკა. ბლოკჩეინში ჩაწერილი goatse-იანი (ასევე ცნობილი როგორც თხების სექსი) სურათი Ordinals-ის მთავარ გვერდს ამშვენებდა. ამ გამოწვევაზე პასუხი კეისი როდარმორს ჯერ არ აქვს. პროტოკოლის ხასიათიდან გამომდინარე, არ არსებობს გარანტია იმისა, რომ Ordinals-ს პიკანტური NFT-ები არ წალეკავს.
