რა არის ZK-rollup?
ZK-rollup (Zero-Knowledge rollup) არის მეორე დონის გადაწყვეტილება Ethereum-ის მასშტაბირებისთვის, რომელიც იყენებს ნულოვანი ცოდნის მტკიცებულებებს (ZKP), რათა რამდენიმე ტრანზაქციის ერთში აგრეგაცია მოახდინოს, რაც ბლოკჩეინზე აუცილებლად შესანახ მონაცემთა მოცულობას ამცირებს.
ამ ტიპის ოპტიმიზაცია სულ უფრო პოპულარული ხდება და, ზოგიერთი სპეციალისტის თქმით, 2023 წლის ტრენდს წარმოადგენს.
როგორ მუშაობს ZK-rollup? ⚙️
პროცესი იწყება იმით, რომ მომხმარებლები თავიანთ ტრანზაქციებს ZK-rollup აგრეგატორს უგზავნიან, რომელიც მათ პაკეტში აერთიანებს. შემდეგ აგრეგატორი ამოწმებს ქსელის მიღმა შესრულებული ტრანზაქციების მთელი პარტიის ვალიდურობას. ამის შემდეგ, Ethereum-ის ბლოკჩეინში არსებულ ZK-rollup სმარტ კონტრაქტს მტკიცებულება ეგზავნება. კონტრაქტი ამოწმებს მას, იღებს ტრანზაქციების პაკეტს და აახლებს მომხმარებლის ბალანსებს.
ZK-rollup-ის თავისებურებები და უპირატესობები ☝️
1. ZK-rollup-ის მთავარი უპირატესობა არის მისი უნარი, მნიშვნელოვნად შეამციროს მონაცემების მოცულობა, რომელთა შენახვა Ethereum-ის ბლოკჩეინზეა აუცილებელი. ეს ამცირებს საცავისადმი საერთო მოთხოვნებს, აჩქარებს ტრანზაქციებს, ამცირებს გაზის საფასურს და აუმჯობესებს მასშტაბირებას.
2. ZK-rollup გადაწყვეტილებას აქვს უსაფრთხოების მძლავრი გარანტიები, რომლებსაც ZK-proof ტექნოლოგიის გამოყენება უზრუნველყოფს. ეს ტრანზაქციების კონფიდენციალური ინფორმაციის გამჟღავნების გარეშე დამუშავების გარანტიას იძლევა, რაც თაღლითობის, ან ვერაგული მოქმედების რისკს ამცირებს. უფრო ვრცლად ZK-proof-ის შესახებ ჩვენს ცალკე სტატიაში წაიკითხავთ.
3. ZK-rollup ასევე თავსებადია Ethereum-ის არსებულ ინფრასტრუქტურასა და ინსტრუმენტებთან, რაც დეველოპერებს თავიანთ დეცენტრალიზებულ აპლიკაციებში ინტეგრაციას უადვილებს.
დმიტრო ლიტვინკო
ავტორი
