აქვს თუ არა მომავალი Solana-ს? პროექტის მიმოხილვა

სემ ბენკმენ-ფრიდის ცნობილი ფიასკოს შემდეგ, Solana-მ თავისი ღირებულების დაახლოებით 75% და მრავალი დეველოპერი დაკარგა. მისი ქსელიდან გაქცევა ცნობილმა NFT-კოლექციებმა დაიწყეს, ხოლო ეკოსისტემაში არსებულმა ზოგიერთმა პროექტმა დახურვის შესახებ განაცხადა. 

მიუხედავად ამისა, ამ წლის დასაწყისში კრიპტოვალუტამ კარგი ზრდა აჩვენა, რითაც მის მიმართ რწმენის დაბრუნება დაიწყო. ამიტომ, ჩვენ გადავწყვიტეთ, გაგვეკეთებინა ამ კრიპტოვალუტის სრული მიმოხილვა, მისი ამჟამინდელი მდგომარეობის გათვალისწინებით და გაგვეგო, ელის თუ არა Solana-ს აღორძინების ეპოქა.

Solana პირველი დონის ბლოკჩეინია, რომელიც კონსენსუსის ალგორითმ Proof-of-Stake-ზე მუშაობს და ტრანზაქციის რიგითობის დადგენის უნიკალურ მეთოდს Proof-of-History იყენებს. სწორედ მისი წყალობითაა პროექტი სხვებისგან გამორჩეული, ტრანზაქციები კი - სწრაფი და იაფი. ასევე Solana-ს ბლოკჩეინის დიდი უპირატესობა მისი გამტარუნარიანობაა. ქსელს წამში დაახლოებით 60 ათასი ტრანზაქციის დამუშავება შეუძლია, რაც ბევრად მეტია, ვიდრე Ethereum-ში. შთამბეჭდავია ახალი ბლოკის შექმნის სიჩქარეც, რომელიც მხოლოდ 0,4 წამს შეადგენს.

თუმცა, ბლოკჩეინს თავისი ნაკლიც აქვს. ქსელი დატვირთვას ხშირად ვერ უძლებდა და მუშაობას აჩერებდა. მხოლოდ 2022 წელს ეს ოთხჯერ მოხდა. ასევე Solana-ს ისტორიაში უარყოფითი მომენტი საფულე Slope-ის მასშტაბური გატეხა იყო, რაც გასული წლის აგვისტოში მოხდა. მაშინ 8000-ზე მეტი მომხმარებელი დაზარალდა, ხოლო მთლიანმა ზარალმა დაახლოებით 8 მილიონი დოლარი შეადგინა. ბლოკჩეინმა აჩვენა, რომ ის არ არის ისეთი საიმედო და უსაფრთხო, როგორც Ethereum, რის გამოც მასობრივი კრიტიკის ობიექტი გახდა.

კრიპტოვალუტა Solana-ს დამფუძნებლები უკრაინელი დეველოპერი ანატოლი იაკოვენკო, კომპანია Qualcomm-ის ინჟინერი გრეგ ფიცჯერალდი და სამედიცინო ტექნიკური კომპანიების ყოფილი ხელმძღვანელები რაჯ გოკალი და ერიკ უილიამსი არიან. პროექტზე მუშაობა 2017 წელს დაიწყო, მაგრამ სრული ამოქმედება მხოლოდ 2020 წელს მოხდა. ეს ახალი პროექტის დასაწყებად საუკეთესო დრო არ იყო (პანდემია, დათვური ბაზარი), მაგრამ Solana-მ უზარმაზარი წარმატების მიღწევა მოახერხა და Coinmarketcap-ის რეიტინგის ტოპში მალე მოხვდა.

SOL Solana-ს ბლოკჩეინის ნატიური ტოკენია, რომელიც ტრანზაქციების გადასახდელად გამოიყენება. მისი სტეიკინგი ქსელის მუშაობის მხარდასაჭერად არის შესაძლებელი. 

SOL-ის ემისია შეუზღუდავია, ანუ მისი გამოშვება მისი არსებობის ბოლომდე გაგრძელდება. ეს ნეგატიური ფაქტორია, რომელიც იწვევს მონეტების თანდათანობით გაუფასურებას (ინფლაციას). ამჟამად მიმოქცევაში 370 მილიონზე მეტი ტოკენია. 

კრიპტოვალუტა Solana-ს შეძენა შესაძლებელია ბევრ ცენტრალიზებულ ბირჟაზე, მათ შორის WhiteBit-ზე, OKX-ზე, Binance-ზე, Coinbase-ზე, Bybit-ზე, Kucoin-ზე, Huobi-ზე და ა.შ.

დღეს Solana-ს საკმაოდ რთული პერიოდი აქვს. მაჩვენებელი TVL (სმარტ კონტრაქტებში დაბლოკილი სახსრების რაოდენობა) წლის განმავლობაში 70%-ზე მეტით შემცირდა. დაიხურა დეცენტრალიზებული პლატფორმა Serum, ხოლო AMM-პროტოკოლი Raydium ჰაკერული თავდასხმის შედეგად დაზარალდა. Solana-ს ეკოსისტემა დატოვეს ცნობილმა NFT-კოლექციებმა, როგორიცაა DeGods და Y00ts.

მიუხედავად ამისა, ბლოკჩეინის მხარდაჭერა ეთერის დამაარსებელმა, ვიტალიკ ბუტერინმა გადაწყვიტა. თავის Twitter-ზე მან გამოაქვეყნა შეტყობინება, რომელშიც აღნიშნა, რომ Solana სერიოზული და ინტელექტუალური დეველოპერების საზოგადოება ჰყავს. პოზიტივი მიმ-ტოკენის, BONK-ის ამოქმედებამაც შემატა, რომელმაც Solana-ს ქსელში აქტივობა მნიშვნელოვნად გაზარდა. ამ სიახლეებისა და კრიპტოვალუტების ბაზარზე მცირე შემობრუნების წყალობით, მონეტამ SOL ორჯერ უფრო დიდ ზრდას მიაღწია. მაგრამ ახლა ფასი მის პიკურ მნიშვნელობებზე მაინც 90%-ით დაბალია. 

აღსანიშნავია, რომ Solana-ს Aptos-ისა და Sui-ის ბლოკჩეინების სახით სერიოზული კონკურენტები გამოუჩნდა. თანაც ორივე თავის თავს Solana-ს მკვლელს უწოდებს და დეველოპერებისთვის უფრო მარტივი პროგრამირების ენით გამოირჩევა. Aptos უკვე გავიდა Mainnet-ზე და გულუხვი რეტროდროპის გაცემით დიდი აურზაური გამოიწვია. Sui  ჯერ კიდევ ტესტირების სტადიაზეა, მაგრამ უკვე ძალიან იმედისმომცემია.

მას შემდეგ, რაც Solana-მ თავისი მთავარი ინვესტორები დაკარგა, პროექტის პერსპექტივები მნიშვნელოვნად შემცირდა. მაგრამ ეს არ ნიშნავს იმას, რომ Solana ბაზრიდან მთლიანად გაქრება. ბლოკჩეინი განვითარებას აგრძელებს, მისი გუნდი კი მის გაუმჯობესებაზე მუშაობს.

თუმცა, გასათვალისწინებელია, რომ ახლა Solana-ს ძლიერი კონკურენტები გამოუჩნდა, რომლებსაც წარმატების მეტი შანსი აქვთ. სულ მცირე, იმის გამო, რომ მათი რეპუტაცია შელახული ჯერ კიდევ არ არის. ამიტომ, კრიპტოვალუტა Solana-ში ინვესტირება საუკეთესო იდეა არ არის და დიდია ალბათობა, რომ პროექტის ოქროს დღეები წარსულს ჩაბარდა.