Frax-ის შექმნამდე, ყველა სტეიბლკოინის დაყოფა შესაძლებელი იყო "ფიატით უზრუნველყოფილად", "კრიპტოთი უზრუნველყოფილად" და ალგორითმულად (ანუ ყოველგვარი უზრუნველყოფის გარეშე). Frax მეოთხე ტიპის სტეიბლკოინი, მსოფლიოში პირველი წილადი ალგორითმული ტოკენია.
სტეიბლკოინი Frax (FRAX), რომელიც Frax Finance-ის ეკოსისტემის ნაწილია, აშშ-ის ბაზარზე 2021 წლის დეკემბერში გავიდა. პროექტის მიზანია, უზრუნველყოს მასშტაბირებადი, დეცენტრალიზებული, ალგორითმული ფული ფიქსირებული მიწოდების მქონე ციფრული აქტივების ნაცვლად, როგორიცაა BTC.
Frax-ის დამფუძნებლები და პროექტის თავისებურებები
FRAX-ს დამაარსებლები ირანელი ემიგრანტი სემ კაზემიანი და მისი ბიზნესპარტნიორები ტრევის მური და ჯეისონ ხუანი არიან. 2023 წელს კაზემიანი მოხვდა Forbes-ის რეიტინგში „30 under 30“ და 30 წლამდე ასაკის სხვა ფინანსისტებს შორის საამაყო ადგილი დაიკავა. გამოცემამ აღნიშნა Frax-ის სულ რაღაც 8-კაციანი გუნდის მიღწევა, რომელმაც 2021 წელს მიიღო $83 მილიონის ოდენობის შემოსავალი, ხოლო გასული წლის პირველ ნახევარში - $46 მილიონი.
ვფიქრობ, FRAX არის ბიტკოინი ალგორითმულ მონეტებს შორის, – ამბობს კაზემიანი.
FRAX რეალიზებულია Ethereum-ზე. მონეტა უზრუნველყოფილია ცენტრალიზებული სტეიბლკოინით USDC და Frax Share-ით (FXS), რომელიც პროექტის საინვესტიციო და მართვის აქტივია და Frax-ის პროტოკოლზეა ამოქმედებული.
FRAX-ის უზრუნველყოფის კოეფიციენტი ცვალებადია. FRAX უზრუნველყოფის პარამეტრების რეგულირება ხდება PID-ის (Proportional Integral Derivative-ის) გამოყენებით. ისინი FXS-ის ლიკვიდობის მოცულობისა და FRAX-ის მთლიან მიწოდებასთან თანაფარდობიდან გამომდინარე მერყეობს. როდესაც FRAX $1-ზე ქვემოთ ივაჭრება, PID ზრდის უზრუნველყოფის თანაფარდობას, ხოლო როდესაც $1-ზე ზემოთ ივაჭრება - ამცირებს მას.
Frax: ძირითადი ციფრები
FRAX-ის მნიშვნელოვანი ასპექტია FXS-ის სენიორაჟით მიღებული შემოსავალი. მეარბიტრაჟეები ინარჩუნებენ FRAX-ით ვაჭრობას ფასების ვიწრო დიაპაზონში, გამოსყიდვისა და ხელმეორე გირაოს მექანიზმების გამოყენებით. როგორც ხედავთ, ამ მიდგომამ სრულად გაამართლა - FRAX-ის საბირჟო ღირებულება საკმაოდ სტაბილურია მონეტის არსებობის მთელი წლების განმავლობაში.
- Frax-ის მიმოქცევაში არსებული მიწოდება $1 მილიარდს აღემატება
- კურსი - დაახლოებით $1.
- ტოკენის საბაზრო კაპიტალიზაცია $1 მილიარდს აღემატება.
FRAX-ის კურსის დინამიკა 2021-2023 წლებში
წყარო: CoinMarketCap
სენიორაჟით მიღებული შემოსავალი, ჭარბი გირავნული ღირებულება და საკომისიო FXS-ზე ირიცხება. სულ ემიტირებული იყო 100 მილიონი FXS. ამ რაოდენობის 35% მიიღეს გუნდმა და ინვესტორებმა, 60% არის ჯილდო ფარმინგისთვის (გაცემა მცირდება წელიწადში 2-ჯერ), დანარჩენი 5% - ხაზინა. 2023 წლის 24 თებერვლის მდგომარეობით, FXS ივაჭრებოდა $10.8-ად და მისი საბაზრო კაპიტალიზაცია დაახლოებით $766 მილიონს შეადგენდა. ტოკენის მაქსიმალური ფასი მთელი მისი არსებობის მანძილზე იყო $41 (ის 2022 წლის იანვარში დაფიქსირდა).
Frax Finance-ის პროექტის კონცეფციის ცვლილება
2023 წლის თებერვლის ბოლოს Frax Finance-ის საზოგადოებამ Frax-ის ალგორითმულ თვისებებზე უარი თქვა. კენჭისყრის შედეგად, გადაწყდა სტეიბლკოინის გადასვლა კრიპტოაქტივებით 100%-იან უზრუნველყოფაზე, რომლებიც FXS-ს არ განეკუთვნება.
კერძოდ, Frax Finance პროექტმა:
- შეწყვიტა FXS-ის მინთი;
- შეაჩერა FXS გამოსყიდვა;
- გამოიყენებს პროტოკოლის შემოსავლებს უზრუნველყოფის დონის ასამაღლებლად;
- ამავე მიზნით მხარი დაუჭირა Frax Ether-ის შესყიდვებს 3 მილიონ დოლარამდე/თვეში.
Frax Ether (frxETH) არის კიდევ ერთი სტეიბლკოინი, რომელიც დაფუძნებულია Frax პროტოკოლზე. frxETH მიბმულია ETH-თან და გამოიყენება WETH-ის შემცვლელად სმარტ კონტრაქტებში.
FRAX-ის მცირე ალგორითმული მხარდაჭერა ქმნის შთაბეჭდილებას, რომ FRAX ნაკლებად უსაფრთხო ვარიანტია მომხმარებლებისთვის, განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც UST-ის ჩავარდნამ ალგორითმული სტაბილურობის კონცეფციას ჩრდილი მიაყენა, – განაცხადეს Frax Finance-ში.
აღსანიშნავია, რომ Frax-ის ამჟამინდელი უზრუნველყოფის კოეფიციენტი 92%-ს შეადგენს. როგორც ჩანს, ალგორითმულ მოდელზე უარის თქმის გადაწყვეტილება დაკავშირებულია იმასთან, რომ ზოგიერთი მარეგულირებელი ამ ტიპის სტეიბლკოინებს კრძალავს, ან ემზადება ამისათვის. მაგალითად, ალგორითმული სტეიბლკოინები უკვე აკრძალა კანადამ.
FRAX TOP-5 ალგორითმულ სტეიბლკოინებში შედის
წყარო: CoinMarketCap
FRAX ასევე მე-11 ადგილზეა სტეიბლკოინების საბაზრო კაპიტალიზაციის რეიტინგში.
