2022 წლის მთავარი კრიპტომოვლენები

მათ განეკუთვნება: ციფრული აქტივების აქტიური გამოყენება უკრაინაში რუსული სამხედრო აგრესიის ფონზე, Terra-სა და FTX-ის გაკოტრება, კრიპტოდაკრედიტების კრიზისი, Binance-ის ჰეგემონია, Uniswap-ის განვითარება, Ethereum-ის The Merge. Kaiko-ს ანგარიშში  თითოეული მოვლენა დეტალურად არის გამოკვლეული. ჩვენ ძირითადი მომენტები გამოვყავით.

უკრაინაში რუსეთის შეჭრის შემდეგ USDT/ UAH-ით ვაჭრობის მოცულობა, წლის დასაწყისთან შედარებით,  5-ჯერ გაიზარდა. ადამიანებმა, რომლებიც არა მხოლოდ რაკეტებს, არამედ გრივნას გაუფასურებასაც გაურბოდნენ, თავშესაფარი სტაბილურ მონეტებში იპოვეს. 

კრიპტოვალუტები ეკონომიკურ ფრონტზე უკრაინისთვის იარაღად იქცა, ამიტომ მარტში მათი გამოყენების ლეგალიზაცია მოხდა. ქვეყანამ 100 მილიონ დოლარზე მეტი ოდენობის კრიპტოშემოწირულობა მიიღო.

TerraUSD კრიპტოვალუტების ისტორიაში ყველაზე სწრაფად მზარდი აქტივია, რომელიც ჩავარდა. სულ რაღაც ექვს თვეში  სტაბილური მონეტის  კაპიტალიზაცია 2 მილიარდი დოლარიდან 18 მილიარდ დოლარამდე ავარდა, ხოლო რამდენიმე დღეში აქტივის ღირებულება მაქსიმალურად გაუფასურდა. ამან Terra-ს მთელი ეკოსისტემის ჩამოშლა გამოიწვია.

გარემოებამ გაგვახსენა ერთი მნიშვნელოვანი წესი: ზედმეტად მიმზიდველი შემოსავლიანობა, დიდი ალბათობით, პროექტს ფსკერამდე დაიყვანს. Terra-ს კოლაფსმა ასევე აჩვენა, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ქსელში არსებული მონაცემების ანალიზი, რაც მოსალოდნელი კატასტროფის შესახებ გაფრთხილებების პოვნაში დაგეხმარებათ.

Terra-ს კრახის შემდეგ, კრიპტოვალუტის ცენტრალიზებულმა კრედიტორმა Celsius, რომელიც 12 მილიარდი დოლარის ოდენობის აქტივებს მართავს, თანხის გატანის შეჩერების შესახებ განაცხადა. ცუდი ლიკვიდურობის, რისკების არასათანადო მართვისა და დათვური ბაზრის ფონზე, კრედიტორმა კოლაფსს ვერ გაუძლო. 

საკრედიტო კრიზისი კრიპტოვალუტის სექტორში დღემდე  გრძელდება, რაც ბაზრის პირობებზე უარყოფითად აისახება. 

ზაფხულში Binance-მა BTC-ის კრიპტოვალუტის წყვილზე სავაჭრო ბეგარა გააუქმა. ამან მის პლატფორმებზე ტრეიდერების შემოდინება გამოიწვია. შედეგად, კრიპტობირჟის დომინირება ბაზარზე 72%-მდე გაიზარდა, როდესაც 2022 წლის დასაწყისში ის 43%-ს შეადგენდა. თუმცა, პლატფორმის ჰეგემონია ბაზარზე შეიძლება დასრულდეს, რადგან მისი რეზერვების შესახებ მონაცემების უზუსტობით შეშფოთების გამო დეკემბერში 6 მილიარდი დოლარის გადინება მოხდა.

ტრეიდერები გამჭვირვალობას ირჩევენ, ამიტომ 2023 წელს მომხმარებელთა დიდი რაოდენობა შეიძლება უფრო რეგულირებად ცენტრალიზებულ კრიპტობირჟებზე გადავიდეს. 

დეცენტრალიზებულმა ბირჟამ Uniswap გადაწყვიტა, 2022 წელს ცენტრალიზებული ბირჟებისთვის კონკურენცია გაეწია. მისი ვაჭრობის მოცულობამ პრაქტიკულად Coinbase-ის დონეს მიაღწია. სავარაუდოდ, ეს გამოწვეულია მონეტების დიდი არჩევანით, რომლებიც Uniswap-ზეა ხელმისაწვდომი და დაბალი საკომისიოებით.

გარდა ამისა, ბირჟაზე Ethereum-ზე ამოქმედებული DEX ვაჭრობის მოცულობის 80%-ზე მეტი მოდის.

2022 წლის ყველაზე დიდი მოვლენა, რომელსაც კრიპტოსფერო ელოდებოდა, სექტემბერში Ethereum-ის კონსენსუსის ალგორითმ Proof-of-Stake-ზე გადასვლაა. განახლება ქსელის ისტორიაში მნიშვნელოვანი გახდა, რადგან ამან ბლოკჩეინის ენერგიის მოხმარება 99%-ით შეამცირა. The Merge-ამდე კრიპტოვალუტის ბაზარი მთელი ზაფხულის განმავლობაში კაპიტალით იყო გაჯერებული. აგვისტოში ღია ინტერესი Ethereum-ის უვადო ფიუჩერსების მიმართ 6 მილიარდ დოლარამდე გაიზარდა, რამაც  წლიურ მაქსიმუმს მიაღწია.

FTX-ის კრახი მოვლენაა, რომელმაც არა მხოლოდ შეძრა კრიპტოვალუტის ინდუსტრია, არამედ მის ფარგლებს გარეთაც ფართო განხილვის საგნად იქცა, რადგან ბევრი კრიპტოვალუტის ბირჟას საიმედოდ და უსაფრთხოდ თვლიდა, მისი რეპუტაცია კი პოზიტიური იყო.

თუმცა, ახლა აშკარაა, რომ მისი მშობლიური ტოკენი FTT უკიდურესად მოწყვლადი იყო და სარგებლიანობით, ლიკვიდურობითა და მოთხოვნით პრაქტიკულად არ გამოირჩეოდა. თუ კრიპტოვალუტის ბაზრის მონაწილეებს არ სურთ, შემდეგი ასეთი გაკოტრების მსხვერპლნი გახდნენ, კრიპტოკომპანიების ბიზნეს-მოდელები და ბალანსი საფუძვლიან შემოწმებას უნდა დაექვემდებაროს, უფრო გამჭვირვალე და რეგულირებადი უნდა გახდეს.

2023 წელს კრიპტოვალუტის ბაზარი ისევ შესაძლო გლობალური რეცესიისა და დაბალი ლიკვიდურობის გავლენის ქვეშ იქნება. მიუხედავად ამისა, ვარაუდობენ, რომ აშშ-ის ფედერალურმა რეზერვმა და სხვა ცენტრალურმა ბანკებმა, შესაძლოა, ახალ წელს განაკვეთების ზრდის ტემპი შეამცირონ.