რა არის ნოდები კრიპტაში?
შესაძლოა, თქვენ გსმენიათ ნოდების კონცეფციის შესახებ ბლოკჩეინების ქსელში და თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ის კრიპტოვალუტისთვის. მაგრამ რას აკეთებენ ნოდები კონკრეტულად?
ტრადიციული გაგებით, ჩვენ ყველამ ვიცით, რომ ნოდები (კვანძები) არის აღჭურვილობის ან სისტემის ფაქტობრივი ნაწილები, რომლებიც გამოიყენება როგორც კავშირის წერტილი მოცემულ ქსელში. ისინი საშუალებას გაძლევთ შექმნათ, მიიღოთ ან გაგზავნოთ მონაცემები საკომუნიკაციო არხით.
რაც შეეხება ნოდებს კრიპტაში? სინამდვილეში, ისინი ასრულებენ ანალოგიურ როლს: ნოდები აწარმოებენ და გადაადგილებენ მონაცემებს კრიპტოვალუტის ქსელში. ისინი აწარმოებენ პროგრამულ უზრუნველყოფას და ქსელში ტრანზაქციის ისტორიას აარქივებენ. მარტივად რომ ვთქვათ, ნოდები არის კომპიუტერები და მათი ფუნქციები შეიძლება განსხვავდებოდეს პროტოკოლის მიხედვით, რომელზეც ისინი მუშაობენ. ეს არის ის, რაც აკავშირებს ბლოკჩეინში არსებულ „ბლოკებს“. როდესაც ახალი ტრანზაქციის "ბლოკი" იქმნება, თითოეული ნოდი შესაბამისად განახლდება. ნოდები დეცენტრალიზებული საბუღალტრო წიგნის ფუნქციას ასრულებენ, რომელიც ბლოკჩეინზე ტრანზაქციებს ამოწმებს. ისინი ასევე უზრუნველყოფენ ქსელის უსაფრთხოებას.
პირველ რიგში, მაგალითისთვის ბიტკოინ-ნოდები განვიხილოთ. საბოლოო ჯამში, ყველა არსებული ბლოკჩეინი არსებითად დაფუძნებულია ბიტკოინის სტრუქტურაზე, რომელმაც ახალი ტექნოლოგია ჯერ კიდევ 2008 წელს შექმნა. როდესაც გადავდივართ ტრადიციულ გადახდებზე, თამაშში ცენტრალიზებული მხარე ერთვება. ბიტკოინის ბლოკჩეინში ეს მხარე შეიცვალა მაინერებით და კვანძების მომხმარებლებით, რომლებიც მუშაობენ განაწილებულ ქსელში. ამის მიღწევა შესაძლებელია Bitcoin Core პროგრამული უზრუნველყოფის ჩამოტვირთვით და წვდომით. ნებისმიერი კომპიუტერი, რომელიც მუშაობს ამ პროგრამაზე და რომელიც უერთდება ბიტკოინის ქსელს, ნოდად ითვლება. ისინი ამოწმებენ ტრანზაქციებს ბლოკჩეინზე გამჭვირვალე და დეცენტრალიზებული გზით და ხელს უშლიან უკანონო ტრანზაქციებს. როგორც უკვე აღვნიშნეთ, კვანძები ჰგავს საბუღალტრო წიგნებს, რომლებიც შეიცავს ყველა მონაცემს ბიტკოინის ბლოკჩეინის შესახებ. კონსენსუსის მექანიზმის წყალობით, ქსელის უსაფრთხოება უზრუნველყოფილია, რადგანაც კვანძები აჩერებენ ტრანზაქციებს, რომლებიც კონსენსუსის წესებს არღვევენ.
ბლოკჩეინის ნოდები მუშაობს „მოლოდინის“ ტრანზაქციების გადამოწმებით და ქსელში გადაცემით, სანამ მაინინგ პული ან მაინერი მათ ბლოკჩეინის წიგნში არ დაამატებს, როგორც ბლოკებს დადასტურების შემდეგ, ბლოკი ვრცელდება ქსელში და იგზავნება უკან ყველა კვანძში, რაც უზრუნველყოფს ქსელის წესების სწორად შესრულებას. შემოწმების პროცესის დასრულების შემდეგ, ნოდები ახალ ბლოკებს წინა ბლოკებს ამაგრებენ, რაც ქმნის ბლოკის ჯაჭვს და ასრულებს საბოლოო ტრანზაქციას. მიუხედავად იმისა, რომ ნოდების ტიპები ბლოკჩეინიდან ბლოკჩეინამდე განსხვავებულია, ისინი ყველა ასრულებენ ერთსა და იმავე ფუნქციას - დარწმუნდნენ, რომ ქსელში ტრანზაქციები იცავს პროტოკოლის წესებს. ამრიგად, ნოდებს ერთი მისია რომ ჰქონოდათ, ეს იქნებოდა ბლოკჩეინზე არსებული მონაცემების საიმედოობის უზრუნველყოფა.
ნოდები ასევე იყოფა სხვადასხვა ტიპებად, როგორიცაა მსუბუქი ნოდები, სრული ნოდები, მაინერების ნოდები და სხვა, რაც დამოკიდებულია ბიტკოინისგან განსხვავებულ სხვა ქსელებზე.
მარტივი ნოდები (Light Nodes)
ასევე ცნობილია როგორც განარტივებული ნოდები, ეს ნოდები ჩამოტვირთავს მხოლოდ ბლოკის საკვანძო სათაურს, რომელიც შედგება ბლოკის შეჯამებისგან, რომელიც შეიცავს წინა ბლოკის ჰეშ-ბმულს, მაინინგის დროს და ID ნომერს. სრული კვანძებისგან განსხვავებით, მარტივი კვანძები არ ინახავს ყველა მონაცემს, ისინი გადმოწერენ და ამუშავებენ ბლოკჩეინის მხოლოდ მცირე ნაწილს. თუმცა, ისინი თამაშობენ როლს ქსელის დეცენტრალიზაციაში და ნაკლებად ძვირია. ისინი ასევე ბევრწილად დამოკიდებულები არიან სრულ ნოდებზე.
სრული ნოდები (Full Nodes)
ეს კვანძები ამოწმებენ ყველა ტრანზაქციას და გარანტიას იძლევიან, რომ ის პროტოკოლს შეესაბამება. ისინი ჩამოტვირთავენ ტრანზაქციის ყველა მონაცემს, ბლოკების სათაურებს და ბლოკჩეინის მთელ ისტორიას. ამგვარად, სრული ნოდები ხელს უშლიან ქსელის ორმაგი ხარჯვის პრობლემას და ამოწმებენ, შეესაბამება თუ არა თითოეული ტრანზაქცია ქსელის კონსენსუსის წესებს და თუ არა, უარყოფენ ამ ტრანზაქციებს. სრულ ნოდებს ასევე საარქივოს უწოდებენ, რადგანაც ისინი არიან მთავარი კვანძები, რომლებიც ბლოკჩეინის ქსელის საფუძველს ქმნიან. ეს კვანძები შეიცავს მთელი ბლოკების ჯაჭვს და „აარქივებს“ ინფორმაციას თითოეული ინდივიდუალური ტრანზაქციის შესახებ. საარქივო ნოდები შეიძლება დაიყოს ისეთ კვანძებად, რომლებსაც ბლოკების დამატება შეუძლიათ ან არ შეუძლიათ.
მაინინგის ნოდები (Mining Nodes)
მაინინგის კვანძები ასევე ინახავს ბლოკჩეინის ყველა მონაცემს. ისინი ასევე იყენებენ აპარატურასა და პროგრამულ უზრუნველყოფას, რომლებიც გამოიყენება რთული მათემატიკური ამოცანების ამოსახსნელად, რომლებიც, შედეგად, ბლოკჩეინში ახალ ბლოკებს ამატებენ, რაც ასევე მაინინგის სახელით ხორციელდება. როდესაც ბიტკოინი პირველად გამოჩნდა, მარტივი CPU საკმარისი იყო მაინინგ-კვანძის ამოცანის შესასრულებლად, თუმცა, რაც უფრო რთული გახდა ქსელი, ბიტკოინის მოპოვებისთვის საჭირო აპარატურა და ენერგიაც გაიზარდა. მაინერები იყენებენ სრულ ან მსუბუქ კვანძს იმის დასამტკიცებლად, რომ მათ შექმნეს ახალი ბლოკი ბლოკჩეინზე.
ჩამოჭრილი სრული ნოდები (Pruned Full Nodes)
კვანძი, რომელიც „აჭრის“ ძველ ბლოკებს და მომხმარებლისთვის მყარ დისკზე ადგილს ზოგავს. სრული მონაცემთა ბაზის ჩამოტვირთვის შემდეგ, ეს კვანძი წაშლის ყველა წინა ბლოკს და დატოვებს მხოლოდ უახლეს ტრანზაქციებს, როგორც ეს დადგენილია მისი ზომის ლიმიტით. ამრიგად, თუ შემცირებულ კვანძს შეუძლია მხოლოდ 100 მბ მონაცემების შენახვა, მაშინ ის შეინახავს ბოლო 100 მბ ტრანზაქციას.
დამადასტურებელი ნოდები (Authority Nodes)
გამოიყენება ქსელებისთვის, რომლებიც არ არიან სრულად დეცენტრალიზებულები, ეს კვანძები განლაგებულია და განისაზღვრება მათ მიერ, ვინც მართავს ქსელს ან ვისაც საზოგადოება აძლევს ხმას. გარდა ამისა, ვალიდაციის კვანძებს აქვთ იგივე ფუნქცია, რაც სრულ კვანძებს.
მასტერნოდები (Master Nodes)
კვანძები, რომლებსაც არ აქვთ ბლოკჩეინში ბლოკების დამატების შესაძლებლობა. Masternodes ამოწმებს და ინახავს ტრანზაქციებს, ასევე შეუძლია დააჯილდოოს ისინი, ვინც აწარმოებს კვანძებს. ეს ნიშნავს, რომ მომხმარებლებს საკუთარი ქსელის ტოკენის დაბლოკვა მოუწევთ.
მარტივი ნოდები (Lightning Nodes)
კვანძები, რომლებიც პროგრამული უზრუნველყოფის ნაწილია, რომელიც ბლოკჩეინს ightning Network-ის გადახდის პროტოკოლთან აკავშირებს. ეს საშუალებას აძლევს ბლოკჩეინის მონაცემების გაცვლას და ამცირებს ქსელების დატვირთვას, რაც უზრუნველყოფს უფრო სწრაფ და იაფ ტრანზაქციებს.
მიუხედავად იმისა, გადაწყვეტთ თუ არა სრული კვანძის შექმნას და წვლილის შეტანას ქსელის უსაფრთხოებაში, იმის გაცნობიერებაა, თუ როგორ მუშაობს ბლოკჩეინი, შეიძლება სასარგებლო იყოს იმის გასაგებად, თუ საით მიდის ტექნოლოგია და როგორ შეუძლია დეცენტრალიზაციას მოახდინოს რევოლუცია ფინანსურ სისტემებში. ნოდები ბლოკჩეინის კრიტიკული ასპექტია. ისინი ამოწმებენ ლეგიტიმურ ტრანზაქციებს, ქმნიან უსაფრთხო და გამჭვირვალე ქსელს და იცავენ ბლოკჩეინს თაღლითობისა და სხვა შეტევებისგან.