ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში, ტრადიციული ფინანსებისა და კრიპტოვალუტების ბაზრები ერთმანეთთან სულ უფრო მეტად იკვეთება. საუბარი მხოლოდ იმაზე კი არაა, რომ ისინი ურთიერთგანპირობებულია, არამედ იმაზეც, რომ გაჩნდა ისეთი საინვესტიციო პროდუქტები, როგორიცაა ბიტკოინი-ETF.
ბიტკოინ-ETF საბირჟო ფონდია, რომელიც საფონდო ბირჟაზე ივაჭრება და მისი პორტფელის საფუძველი ბიტკოინია. მისი ყიდვა და გაყიდვა აქციებივით არის შესაძლებელი. ასეთ პროდუქტში ინვესტიციით, თქვენ ყველა ორგანიზაციულ ამოცანას ფონდის მმართველ კომპანიას გადააბარებთ.
დღესდღეობით ბიტკოინ-ETF-ების უმეტესობა დაფუძნებულია BTC ფიუჩერსებზე*. ეს ნიშნავს, რომ ასეთი ფონდები თავად აქტივს არ ინახავენ და არ ფლობენ. ისინი მხოლოდ აქტივზე უფლებას ფლობენ. თუმცა, თუ პირველი კრიპტოვალუტის ღირებულება იზრდება, ან ეცემა, საინვესტიციო პროდუქტი მას მიჰყვება. ასევე, ბიტკოინ-ETF-ების მენეჯერებს შეუძლიათ, სახსრების მცირე პროცენტი ჩადონ ტექნოლოგიური კომპანიების აქციებში, ან ციფრულ ვალუტასთან დაკავშირებულ სხვა საბირჟო ფონდებში.
* ფიუჩერსი არის წარმოებული ფინანსური ინსტრუმენტი მყიდველსა და გამყიდველს შორის კონტრაქტის სახით. ხელშეკრულებაში აღნიშნულია, რამდენად და რა ფასად იძენს მყიდველი აქტივს, ასევე კონტრაქტის ვადის გასვლის თარიღი. გამოიყენება, როგორც ვოლატილობის რისკის მინიმიზაციის საშუალება.
ბიტკოინის ETF-ების აღზევება
პირველი ბიტკოინ-ETF-ები აშშ-სა და კანადაში 2021 წელს გაჩნდა. ეს კომპანიების ProShares და Purpose Bitcoin ETF ფონდები Bitcoin Strategy იყო. ამერიკული პროდუქტი BTC ფიუჩერსებზეა აგებულია, ხოლო კანადური ფონდი ბიტკოინებს ყიდულობს და მათ ცივ საფულეში ინახავს.
2022 წელს ამერიკულმა ფირმებმა Grayscale Investments და Bitwise-მა შეიტანეს განაცხადები სპოტ ბიტკოინ-ETF-ზე (ციფრული ვალუტის უშუალო მფლობელობა), მაგრამ SEC-მა ისინი არ განიხილა, რადგან ბაზარზე ფასებით მანიპულაციის ეშინოდა. ამ კომპანიების გარდა, უარი ბევრმა სხვა საინვესტიციო ორგანიზაციამაც მიიღო.
აშშ-ის ფასიანი ქაღალდების და ბირჟების მარეგულირებელი კომისია საბირჟო ფონდებს რეალური აქტივის გამოყენებას უკრძალავს, რადგან ის დეცენტრალიზებული და ძნელად დასარეგულირებელია. ამავდროულად, BTC ფიუჩერსებს სასაქონლო ფიუჩერსების სავაჭრო კომისია აკონტროლებს.
2022 წელს, კრიპტოვალუტის მფლობელი ბიტკოინ-ETF-ები ევროპაში, ავსტრალიაში, ჰონგ-კონგში გამოჩნდა. Bloomberg Intelligence-ის ანალიტიკოსები თვლიან, რომ პირობები სპოტ ბიტკოინის ETF-ების შექმნისთვის აშშ-ში 2023 წლის შუა რიცხვებში შეიქმნება.
ბიტკოინ-ETF-ის უპირატესობები და ნაკლოვანებები
Bitcoin ETF-ის დახმარებით, ტრადიციულ ინვესტორებს, რომლებსაც კრიპტოვალუტის ბაზარში გარკვევა არ სურთ, BTC-ში ინვესტირება შეუძლიათ. ამ შემთხვევაში მათ არ სჭირდებათ კრიპტობირჟისა და კრიპტოსაფულის არჩევა, ფონდი ბიტკოინში ინვესტირების პროცესს ამარტივებს. მოხერხებულობის მინუსი საკომისიოებია, რომლებიც ETF-ის მართვისთვის არის დაწესებული.
პირველ კრიპტოვალუტაზე დაფუძნებული ზოგიერთი საბირჟო ფონდი ასევე მიმზიდველია თავისი დივერსიფიკაციით, რაც ამცირებს შესაძლო ზარალის ოდენობას. მაგალითად, ETF შეიძლება შეიცავდეს ტექნოლოგიურ და კრიპტოვალუტურ აქციებს, სახელმწიფო ბონდებსა და სხვა ფასიან ქაღალდებს. თუმცა ამას საპირისპირო მხარე აქვს. თუ კრიპტოვალუტის ფასი მოიმატებს, მატების პროცენტი, სხვა აქტივების ჩართვის ხარჯზე, შეიძლება არც ისე მაღალი იყოს.
საუკეთესო ბიტკოინ-ETF-ები
ProShares Bitcoin Strategy ETF (BITO)
2021 წელს ამოქმედების დღიდან, ფონდი ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე ვაჭრობადი ETF გახდა. მან სულ რამდენიმე დღეში 1 მილიარდი დოლარი მოიზიდა. ProShares Bitcoin Strategy ETF ბიტკოინის ფასს მაქსიმალურად ზუსტად BTC ფიუჩერსების დახმარებით აკონტროლებს. კრიპტოვალუტის კონტრაქტების გარდა, ის სახაზინო ფასიან ქაღალდებსა და ფიატის სახსრებს ფლობს.
Purpose Bitcoin ETF (BTCC)
კანადის საბირჟო ფონდი, რომელიც კომპანიამ Purpose Investments 2021 წელს ბიტკოინზე უფრო მარტივი წვდომისთვის აამოქმედა. ის ტორონტოს საფონდო ბირჟაზე ივაჭრება. გასული წლის ზაფხულის ბოლოს Bitcoin ETF BTC-ში 639,1 მილიონ დოლარს მართავდა. ფონდის საკომისიო 1%-ს შეადგენს. BTCC ინვესტიციას მხოლოდ ბიტკოინებში ახორციელებს.
Jacobi Bitcoin ETF
პირველი ევროპული საბირჟო ფონდი, რომელიც უშუალოდ ფლობს BTC-ს. ის დაარეგისტრირა კომპანიამ Jacobi Asset Management, რომელიც Goldman Sachs-ის ყოფილმა საინვესტიციო ბანკირმა 2022 წელს დააარსა. ის Euronext Amerstdam-ზე ივაჭრება. ორიენტირებულია პროფესიონალ და საცალო ინვესტორებზე განვითარებული ქვეყნებიდან (დიდი ბრიტანეთი, ნიდერლანდები, შვეიცარია, გერმანია, შვედეთი, ავსტრია და სხვა). მართვის საკომისიო 1.5%-ს შეადგენს.
ზოგადად, ბიტკოინის ETF-ები მომგებიანია ტრადიციული ინვესტორებისთვის და მათთვის, ვისაც არ სურს თავის თავზე კრიპტოვალუტის შენახვის რისკის აღება, წინააღმდეგ შემთხვევაში ბევრად იაფი და მომგებიანია კრიპტოვალუტის ბირჟაზე BTC-ის დამოუკიდებლად ყიდვა.
შეგახსენებთ, მანამდე ვწერდით კრიპტოვალუტის საინდექსო ფონდების შესახებ, მასალა შეგიძლიათ აქ წაიკითხოთ.