Lido (LDO) – სტეიკინგის სფეროში DeFi-პროექტის მიმოხილვა

პლატფორმის თავისებურება ის არის, რომ Lido-ზე აქტივების სტეიკინგისას მომხმარებელი  აქტივის ტოკენიზებულ ვერსიას იღებს (შეფუთული ტოკენი). ეს მონეტა მოგვიანებით შეიძლება გამოყენებული იყოს საკუთარი ოპერაციებისთვის სხვა DeFi პროექტებში, და, ამავდროულად, მიიღოთ მოგება ორიგინალური ტოკენიდან.

პროექტის დამფუძნებლები არიან ბლოკჩეინის დეველოპერები ჯორდან ფიში და კასპერ რასმუსენი. მეორე წარსულში Ethfinex პროექტში მარკეტინგით იყო დაკავებული და ასევე იყო Bitfinex კრიპტოვალუტის ბირჟის მარკეტინგის განყოფილებას ხელმძღვანელობდა.

პროექტი ამოქმედდა Ethereum სმარტ-კონტრაქტების საფუძველზე 2020 წელს. ამჟამად Lido მხარს უჭერს Ethereum (ETH), Solana (SOL), Polkadot (DOT), Kusama (KSM) და Polygon (MATIC) სტეიკინგს.

Lido-მ 4 საინვესტიციო რაუნდით 167 მილიონი დოლარის მოზიდვა მოახერხა. საკვანძო ფონდები, რომლებმაც პროექტის დაწყება დააფინანსეს,  Three Arrows Capital, Andreessen Horowitz, Coinbase Ventures, Paradigm, Dragonfly Capital, Alameda Research იყო.

ბოლო ვენჩურული რაუნდი 5 თვის წინ დაიხურა. მაშინ 2022 წლის 14 სექტემბერს Dragonfly Capital-მა პროექტში დამატებით 24 მილიონი დოლარის ინვესტიცია განახორციელა.  

Ethereum-ის სტეიკინგთან მიმდინარე მუშაობა მრავალ სირთულესთან არის დაკავშირეული:

● ვალიდატორებისთვის დელეგირების მინიმალური შენატანის ოდენობა არის 32 ETH ($50,000), რაც საკმაოდ ბევრია ზოგიერთი ინვესტორისთვის;

● თქვენი მონეტების შეტანის შემდეგ მათი განკარგვა შეუძლებელია;

●  ჩადებული მონეტების უმეტესობა ნაწილდება მცირე რაოდენობის ვალიდატორებს შორის, რაც ცენტრალიზაციის საფრთხეს ქმნის.

Lido-ს ლიკვიდური სტეიკინგის პროტოკოლი ამ საკითხებს რამდენიმე გზით აგვარებს.

ჯერ ერთი, Lido-ს საკუთარი სმარტ-კონტრაქტი გააჩნია, რომელიც PoS მონეტებს სტეიკინგად გარდაქმნის. არ არის საჭირო, რომ მომხმარებლებმა მოძებნონ სწორი ვალიდატორი ან ფსონის საფულე. Lido ანაწილებს სახსრებს ნოდ-ოპერატორებს შორის და ჯილდოს დარიცხვისთვის საკომისიოს განსაზღვრავს.

მეორეც, მომხმარებლებს შეუძლიათ  Lido-ს სტეიკინგი თანხების ჩადება დაიწყონ 1 ETH-დან, ანუ (1600$)-დან დაწყებული. ეს მნიშვნელოვნად ამცირებს შესვლის ბარიერს საცალო ინვესტორებისთვის. ბუნებრივია, Lido ინვესტირებული მონეტების სტრუქტურირებას ახდენს 32 ETH ბლოკად, რათა გაანაწილოს ისინი რამდენიმე ვალიდატორს შორის. ეს სტეიკინგის მდგრადობას ზრდის და ცენტრალიზაციის რისკს ამცირებს.

პლატფორმის მესამე და ყველაზე სასარგებლო ფუნქცია არის ტოკენიზებული stETH აქტივის გაცემა ინვესტორებისთვის  1:1 თანაფარდობით ინვესტირებულ ETH-თან. stETH მონეტები შეიძლება გამოყენებული იყოს ლიკვიდურობის ფარმინგისთვის, სტეიბლკოინის სესხებისა და DeFi პროტოკოლებში სხვა ტრანზაქციებისთვის. ამრიგად, მომხმარებლები ერთდროულად არიან დაკავებულები თავიანთი მონეტების სტეიკინგით  და თავისუფლად შეუძლიათ მათი განკარგვა კრიპტოვალუტის სამყაროში.

stETH ტოკენები უზრუნველყოფილია მონეტებით, რომლებიც სტეიკინგში შეაქვთ. თქვენი ETH გამოსატანად, თქვენ უნდა დააბრუნოთ მიღებული stETH, რომელიც შემდეგ იწვება.

ტოკენი LDO Ethereum-ის ბლოკჩეინზე, ასევე  EVM-ქსელებზე Polygon, Optimism და Arbitrum-ზე ფუნქციონირებს. აქტივის საერთო ემისიაა 1 მლრდ., საიდანაც მონეტების 83% უკვე მიმოქცევაშია.

ერთი ტოკენის მიმდინარე ფასია  $2.28.  2023 წლის დასაწყისიდან აქტივი 230%-ით გაძვირდა.

LDO ტოკენი მოქმედებს Ethereum ბლოკჩეინზე, ასევე EVM-ის ქსელებზე Polygon, Optimism და Arbitrum. აქტივის საერთო ემისია 1 მილიარდია, საიდანაც მონეტების 83% უკვე მიმოქცევაშია.

ერთი ტოკენის ამჟამინდელი ფასი 2,28 დოლარია. 2023 წლის დასაწყისიდან აქტივი 230%-ით გაძვირდა.

LDO-ს შეძენა შესაძლებელია WhiteBIT, OKX, Kraken და ბევრ სხვა ბირჟაზე, რომელთა ნახვა შეგიძლიათ CoinGecko-სა და CoinMarketCap-ის ვებსაიტებზე „მარკეტების“ განყოფილებაში.

stETH ტოკენის კაპიტალიზაცია, რომელსაც მომხმარებლები იღებენ ETH სტეიკინგისთვის, დაახლოებით 8 მილიარდი დოლარია.

Lido განსხვავდება ტრადიციული DeFi პროექტებისგან, რომლებიც ქმნიან თავიანთ wrapped-ტოკენებს ხიდების გამოყენებით. ამის ნაცვლად ETH-ს სტეიკინგი  ოფიციალურ ვალიდატორებთან ხდება, ასე რომ სისტემის გატეხვის საფრთხე არ არსებობს. ტოკენიზირებულ stETH აქტივზე საუბრისას, მისი ოდენობა მკაცრად უდრის დაბლოკილი  ETH-ის რაოდენობას, ამიტომ გაუფასურების რისკი მინიმალურია.

LDO ტოკენი გამოიყენება მხოლოდ პლატფორმის მართვისთვის, როგორც DAO-ს ნაწილი. მომხმარებლები ხმას აძლევენ ცვლილებებს, ახალი ქსელების დამატებას, შესაფერის ვალიდატორებს, ნოდ-ოპერატორებს და ა.შ. მონეტას სხვა გამოყენება არ აქვს, მაგრამ ეს ხელს არ უშლის LDO-ს კრიპტოაქტივების რეიტინგში 36-ე ადგილზე იყოს 1,9 მილიარდი დოლარის კაპიტალიზაციით.

Lido-მ მთელი DeFi სექტორის განვითარების კარგი ვექტორი დააწესა და აჩვენა, რომ სავსებით შესაძლებელია მომხმარებლისთვის მოსახერხებელი პროდუქტის შექმნა უსაფრთხოების  დაკლების გარეშე.