Filecoin ღია საწყისი კოდის მქონე, შენახვის დეცენტრალიზებული პროტოკოლია, რომელიც IPFS-ის, ფაილებზე წვდომისთვის საჭირო განაწილებული სისტემის, ვებგვერდებისა და აპლიკაციების თავზე არსებობს.
პროექტ Filecoin-ის ძირითადი იდეა
Filecoin-ის ქსელი 2020 წლის ოქტომბერში Protocol Labs-ის დეველოპერების ჯგუფის მიერ ამოქმედდა. ეს ლაბორატორია 8 წელია ინტერნეტში P2P ქსელებსა და Web 3.0 პლატფორმებს იცავს და მხარს უჭერს. კომპანია აშშ-შია რეგისტრირებული და დეცენტრალიზებული ქსელებისთვის განკუთვნილი საავტორო პროტოკოლების რამდენიმე ოფიციალური პატენტი აქვს.
Filecoin მომხმარებლებს საშუალებას აძლევს, შეინახონ ნებისმიერი ზომის მონაცემები სხვადასხვა პროვაიდერებსა თუ მოწყობილობებში, რომლებიც ჰაკერების თავდასხმისგან დაცულია. ის კარგი ალტერნატივაა მათთვის, ვინც სარგებლობს ღრუბლოვანი საცავებით: Dropbox, Google Drive და Amazon. ისინი ხომ ცენტრალიზებულია და, შესაბამისად, ჰაკერების მიმართ მოწყვლადია.
Filecoin-ის ბლოკჩეინი ერთრანგიანი ნოდების ქსელს აერთიანებს, რომელთაგან თითოეული მონაცემთა ბაზის დაშიფრული ფრაგმენტების ნაკრებს ინახავს. პროექტის ძირითადი იდეა ის არის, რომ ის მაინერებს აძლევს შესაძლებლობას, მყარ დისკზე არსებული თავისუფალი ადგილი გააქირაონ და ამისთვის ჯილდო მიიღონ.
ამ ამოცანებისთვის შეიქმნა ორი ტიპის ნოდები:
- შენახვის კვანძები. ცენტრალიზაციის თავიდან ასაცილებლად, პროექტი მცირე საცავების შექმნის სტიმულირებას ახდენს. მაგრამ მცირე ოპერატორები, არასტაბილური დაკავშირებისა და თავისუფალი ადგილის სიმცირის გამო, პრობლემებს აწყდებიან.
- საძიებო კვანძები. მათ მფლობელებს მაღალი გამტარუნარიანობა და დაბალი შეყოვნება მოეთხოვებათ. მათ უხდიან, როდესაც ისინი მომხმარებლის ფაილს ყველაზე სწრაფად პოულობენ და იღებენ.
ქსელს მხარს უჭერს ბლოკების ახალი ჯაჭვი, რომელიც ოპერატორის მიერ ნაკისრ, შენახვის, ძიებისა და განაწილების ვალდებულებებს იწერს.
Filecoin-ის ბლოკჩეინის უნიკალურობა ის არის, რომ ის იყენებს PoW-კონსენსუსის უჩვეულო ვარიანტებს:
- რეპლიკაციის დადასტურება (PoRep). ეს არის პროცესი, რომლის მეშვეობით მაინერები წარადგენენ პროტოკოლს, რომლითაც ადასტურებენ ქსელის სახელით მონაცემთა ფრაგმენტის ზუსტი ასლის შექმნას. ჯილდო გაიცემა, როდესაც ვალიდატორები მონაცემთა შენახვის სივრცეს მოემსახურებიან.
- სივრცე-დროის დადასტურება (PoSt). ეს არის პროცესი, რომელიც დისტანციური ფაილის მთლიანობის შესამოწმებლად გამოიყენება. ის ღრუბლოვანი საცავის სერვერის ეფექტურობის განხილვისას გამოიყენება.
რისთვის არის საჭირო ტოკენი FIL?
თავის მხრივ, FIL Filecoin-ის ბლოკჩეინის ნატიური კრიპტოვალუტაა. ტოკენი FIL ICO-ს ფარგლებში ($258 მლნ) 2017 წელს ამოქმედდა. მაშინ პროექტის ინვესტორები გახდნენ Digital Currency Group (CoinDesk-ის მშობელი კომპანია), Winklevoss Capital და Union Square Ventures. მათ დახურული გაყიდვის შედეგად ტოკენების 10% მიიღეს.
აღსანიშნავია, რომ ქსელის ამოქმედების შემდეგ, თავისუფალ გაყიდვაში ჩაშვებული ტოკენები ერთ საათში გაიყიდა ხოლო Protocol Labs-მა დამატებითი $200 მილიონის ოდენობის პირდაპირი ინვესტიცია მიიღო.
Filecoin-ის პროტოკოლი შემუშავებულია შიდა კრიპტოვალუტის დეფლაციური კომპონენტის გათვალისწინებით:
- FIL-ის ემისია ერთჯერადი იყო და 2 მილიარდი მონეტით შემოიფარგლებოდა.
- დეველოპერებმა ყველა გამოშვებული FIL-ის 15% მიიღეს.
- ამოქმედებისას მიმოქცევაში მხოლოდ 60 მილიონი FIL შევიდა. დანარჩენი 15 წლის განმავლობაში ეტაპობრივად გადანაწილდება.
- ახლა ბაზარზე მთლიანი მიწოდება დაახლოებით 360 მლნ-ს შეადგენს.
FIL გაიცემა ჯილდოს სახით მაინინგისთვის, ასევე ქსელის დამოუკიდებელი ოპერატორებისთვის მეხსიერების ადგილის ქირის საფასურის სახით.
პროექტის მომხმარებლები ვალიდატორებს კონტენტის შენახვასა და გავრცელებაში უხდიან. ჯილდოს ოდენობა ფიქსირებული არ არის - ის დამოკიდებულია ჩამოტვირთვის არჩეულ სიჩქარესა და მონაცემთა მოთხოვნაზე, რომლებიც ნოდზეა რეპლიცირებული (უმეტესად, ვიდეო- და აუდიო კონტენტი).
გარდა ამისა, კონტრაქტის მიღებამდე, საცავის მაინერებმაც უნდა წარადგინონ გირაო FIL-ში - მონეტები გამოიყენება კლიენტისთვის თანხის ავტომატურად ასანაზღაურებლად, თუ ოპერატორი კლიენტის წინაშე ნაკისრ ვალდებულებებს არ ასრულებს.
ანუ მაინერებისთვის Filecoin-ის ქსელში ყოფნა მომგებიანია, თუ მოწყობილობა მჭიდროდ დასახლებულ ცენტრშია განლაგებული და მაღალსიჩქარიან ინტერნეტთან არის დაკავშირებული.
კრიპტოვალუტა FIL რეგისტრირებულია ბევრ კრიპტობირჟაზე, რომელთა შორისაა Binance, Coinbase, OKX, Bybit, Gate.io და FMFW.io.
