ჰაუის ტესტი:მოატყუე SEC–ის პოლიგრაფი

Howey ტესტი არის მკაცრი პოლიგრაფი, რომელსაც რეგულატორები იყენებენ კრიპტოსავალუტო პროექტების შესამოწმებლად. მის გასავლელად, თქვენ უნდა გულახდილად უპასუხოთ 4 კითხვას, ისე,რომ ერთხელაც არ  დაახამხამოთ თვალი  და არ დაბრკოლდეთ.

არადა თითქოს: სად  კრიპტოვალუტა და სად  თამასუქი ან ობლიგაცია?

მაგრამ SEC–ს სხვა შეხედულება აქვს და ეძებს ფასიანი ქაღალდის ნიშნებს ნებისმიერ ტოკენში ან მონეტაში, რომელმაც პოტენციურად შეიძლება  მფლობელისთვის  პასიური მოგება გამოიმუშაოს.

ამიტომ, თითოეული კომპანია, რომელიც სთავაზობს თავის ციფრულ აქტივს ბაზარზე, მოწმდება ჰაუის ტესტის გამოყენებით: ხომ არ შეიცავს ამ ტოკენის გამოყენებით გარიგება ინვესტიციის ნიშნებს? ხომ არ ექვემდებარება სტარტაპი SEC-ის იურისდიქციას შემდგომი სავალდებულო რეგისტრაციითა და  მფლობელობის ან გადაყიდვის შედეგად მიღებული შემოსავლის დაბეგვრით?

მოდით განვიხილოთ ეს ოთხი კრიტერიუმი  SEC Ripple Labs–ის წინააღმდეგ  სასამართლო საქმეზე დაყრდნობით. შეგახსენებთ: კომისია თვლის, რომ Ripple–ის  XRP  ტოკენები არიან ფასიანი ქაღალდები, რადგან ინვესტორების მოზიდვა ხდებოდა მოგების დაპირებით, რომელიც შეიძლება მიღებულ იქნას სხვების მუშაობის ხარჯზე.

ეს არის 4-დან 3 კრიტერიუმი, რომელსაც ჰოუის ტესტი ამოწმებს.

თუ კრიპტოფაუნდერები ტესტის ოთხივე კითხვას პასუხობენ „დიახ“, მაშინ მათი პროექტი  ავტომატურად ხვდება  SEC-ის კონტროლის ქვეშ. შემდეგ კი მარეგულირებლები იწყებენ იმის გარკვევას, თუ რამდენად შეესაბამება ინვესტორის პორტრეტი კანონის ნორმას.  შეერთებულ შტატებში ხომ მხოლოდ კვალიფიციურ ინვესტორებს აქვთ უფლება განახორციელონ ინვესტიცია ვენჩურულ და ჰეჯ-ფონდებში.

კანონის თანახმად, ამ კატეგორიაში შედიან:

1. ფიზიკური პირები, რომელთა სუფთა წლიური შემოსავალი არის  არანაკლებ $200,000

2. პირები, რომლებმაც დაადეკლარირეს სუფთა (გადასახადების გადახდის შემდეგ) კაპიტალი მინიმუმ $1,000,000.

ამ შემთხვევაში, Ripple Labs ნამდვილად ხვდება  ფასიანი ქაღალდების გამყიდველის კატეგორიაში, რადგან ფაქტობრივად 3 წლის განმავლობაში ისინი  ატარებდნენ ICO–ს (ასე რომ არ უწოდებდნენ), და პირდებოდნენ  XRP-ის ფასის აწევიდან მოგებას, 1,3 მილიარდი დოლარის ინვესტიციის პირდაპირი გზით მიღებით.

სკანდალი მხოლოდ მას შემდეგ ატყდა, რაც ვინმე რაიან კოფიმ, ტოკენის ერთ-ერთმა ადრეულმა მყიდველმა, გაყიდა ისინი ბირჟაზე და გაყიდვისას 551 დოლარი დაკარგა. მან სარჩელი შეიტანა Ripple-ის აღმასრულებელი დირექტორის ბრედ გარლინგჰაუსის წინააღმდეგ და დაადანაშაულა თავისი ინვესტიციების 30%-ის დაკარგვაში.

"არც ისე დიდი დანაკლისი!" - იტყვის ნებისმიერი კრიპტოტრეიდერი და მართალიც იქნება. მაგრამ პრობლემა იმაშია, რომ კოფიმ სარჩელი  რამდენიმე ინვესტორის სახელით შეიტანა. კოლექტიურ საჩივარზე კი SEC–მა  მყისიერად რეაგირება მოახდინა და ამას სასამართლოების სერია მოჰყვა.

ეს კითხვა ზოგიერთს შეიძლება  რიტორიკულად მოეჩვენოს. ვინმე სხვანაირად იზიდავს ინვესტიციებს? ინვესტორი  პოტენციური მოგებითაა მოტივირებული, სხვა სატყუარა არ მუშაობს.

მაგრამ არსებობს crowdfunding პლატფორმები, რომლებიც ინვესტორებს ჰპირდებიან მათი საჯარო რეპუტაციის ზრდას ან ბრენდის მარკეტინგულ პოპულარიზაციას. ასეთი საინვესტიციო ხელშეკრულებები არ არის ფასიანი ქაღალდების კომისიის ინტერესი.

Ripple-ის შემთხვევაში სიტუაცია ისეთია,როგორც SEC-ის სახელმძღვანელოში: დამფუძნებლები დაპირდნენ კაპიტალის მოგებას,  არაკვალიფიციურმა ინვესტორებმა კი ზარალი  განიცადეს.

კომისია იგნორირებას უკეთებს იმ ფაქტს, რომ კოფიმ და დანარჩენმა მოსარჩელეებმა გაყიდეს ტოკენები ბაზრის შემცირების დროს და დაემორჩილნენ პანიკას. მას მხოლოდ მშრალი ციფრები აინტერესებს.

აქვე დაზუსტებაა საჭირო: რას მიიჩნევენ აშშ-ს მარეგულირებლები „საერთო საწარმოდ“? ფედერალური სასამართლოების უმეტესობა მას განსაზღვრავს, როგორც ჰორიზონტალურ სისტემას, რომელიც აერთიანებს ფულს ან აქტივებს მრავალი ინვესტორისგან, მოგება და რისკი განაწილებულია შენატანების პროპორციულად. ანუ იგულისხმება, რომ დამფუძნებლებიც ინვესტორები არიან.

მაგრამ ასევე არსებობს "ვერტიკალური" მიდგომა. ამ შემთხვევაში სასამართლოები თვლიან, რომ ორგანიზატორებისა და ინვესტორების მოგება პირდაპირ დამოკიდებულია: თუ ორგანიზატორები შემოსავალს არ იღებენ, მაშინ ინვესტორებიც  პურ-წყალზე არიან. ამ შემთხვევაში პროექტის მთლიანი შემოსავლის გათვალისწინება არ ხდება.

Ripple-ის შემთხვევაში, ეს მომენტი  არ არის გამჭვირვალე. რადგან  კომპანია უარს ამბობდა ტოკენის ორგანიზაციისა და გამოშვებისშესახებ  ფინანსური დოკუმენტაციის მიწოდებაზე.  ზოგიერთი სხდომა კი  მოწმეების მოთხოვნით  დახურულ კარს მიღმა იმართებოდა.

ცალსახად ვერ ვიტყვით, როგორ შეაფასებს მარეგულირებელი „საერთო საწარმოს“ პარამეტრს Ripple Labs-თან მიმართებაში.

ეს არის პასიური ინვესტიციის კრიტერიუმი. თუ მთლიანობაში საწარმოს წარმატება  დამოკიდებულია პრომოუტერებზე, მესამე მხარის და ორგანიზაციების ჩართულობაზე, რომლებიც უშუალოდ მონაწილეობენ ტოკენის პოპულარიზაციაში, ხოლო თავად ინვესტორი მხოლოდ აკვირდება მიმდინარე მოვლენებს მოგების მოლოდინში, მაშინ ამ კითხვაზე  ცალსახა პასუხია - "დიახ".

Ripple-ის საქმეში სასამართლომ შეიძლება აღიაროს მეოთხე კრიტერიუმის არსებობა. რაიან კოფის სარჩელში ნათქვამია, რომ დამფუძნებლებმა მოისყიდეს კრიპტობირჟები Gemini და Coinbase  რათა მათ განეხორციელებინათ XRP–ის ლისტინგი. და ამან, მოსარჩელის თქმით, განაპირობა ტოკენის ფასის ხელოვნური ზრდა.

შეუძლია თუ არა გარლინგჰაუსს დაამტკიცოს, რომ მოსყიდვას ადგილი ჰქონია, ამას ძალიან მალე გავარკვევთ.

საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილება 2022 წლის ბოლომდე უნდა იყოს მიღებული.

უნდა აღინიშნოს,რომ SEC-ის თვალსაზრისით ამ სასამართლოს და მის მიერ მიღებული გადაწყვეტილების მნიშვნელობა უფრო მაღალია, ვიდრე რიპლის ბრალეულობის/უდანაშაულობის განსაზღვრა. ბრედ გარლინგჰაუზისთვის მნიშვნელოვანია შექმნას პრეცედენტი და დაუმტკიცოს მარეგულირებელს, რომ ციფრული ტოკენის შეძენა არ არის კლასიკური საინვესტიციო კონტრაქტი,ხოლო XRP-ს საერთო არაფერი აქვს  კომპანიის აქციებთან.

თანაც, მსგავს სიტუაციაში Telegram-მა ვერ გაბედა ფასიანი ქაღალდების კომისიასთან კამათი და არჩია შიდა ტოკენის Gram-ის გამოშვებაზე უარი ეთქვა.