სმარტ კონტრაქტის აუდიტი: რა არის ეს და ვინ ატარებს მას?
უსაფრთხოების აუდიტი არის სმარტ კონტრაქტის სპეციალური შემოწმება კოდში შეცდომების აღმოსაჩენად და შესაძლო გარე გავლენების დასადგენად.
ნებისმიერ ტოკენთან, DeFi პროექტთან, ლენდინგთან ან სხვა პროტოკოლთან ურთიერთქმედების დაწყებამდე, თქვენ უნდა დარწმუნდეთ, რომ ის საიმედოა. ბლოკჩეინზე აპლიკაციებისა და პროგრამების უმეტესობა აგებულია სმარტ კონტრაქტებზე. ეს არის სპეციალური კომპიუტერული პროგრამა, რომელიც განთავსებულია კრიპტოვალუტურ ქსელში.
სმარტ კონტრაქტი პასუხისმგებელია ტოკენების შენახვაზე, გაცვლაზე, გადარიცხვაზე, სხვადასხვა მონეტების შექმნაზე, მათ დაბლოკვაზე და მრავალ სხვა ფუნქციაზე. ამიტომ, კრიპტოპროექტთან მუშაობამდე უნდა ჩაატაროთ უსაფრთხოების აუდიტი, რომელიც დაადგენს სმარტ კონტრაქტთან მუშაობის შესაძლო რისკებს.
სმარტ კონტრაქტების მთავარი ხარვეზები
ყველაზე გავრცელებული მოვლენები, რომელთა ალბათობაც უნდა შეფასდეს აუდიტის დროს:
● ჰაკერების მიერ კონტრაქტის გატეხა შიდა ბაგის ან შეცდომის გამო;
● პროექტის გუნდის მიერ კოდში ჩაწერილი ფარული სკრიპტები.
გთავაზობთ ყველაზე გავრცელებული მოწყვლადობების სიას, რომლებიც ყველაზე ხშირად გვხვდება კონტრაქტის კოდში:
■ რეკურსიული გამოძახება. სმარტ კონტრაქტის თვისება სხვა კონტრაქტთან ურთიერთქმედებისა, მომხმარებლის მიერ განხორციელებული ცვლილებებისა და ტრანზაქციის დასრულების შემდეგაც კი;
■ მთელრიცხვული გადავსება. ეს არის არითმეტიკული შეცდომა, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ტრანზაქციის თანხების და ტოკენების რაოდენობის არასწორი გაანგარიშება;
■ წინსწრება. კოდი შეიცავს მონაცემებს მომავალი ტრანზაქციების შესახებ, რომლებიც დაინტერესებულმა მხარეებმა შეიძლება გამოიყენონ საკუთარი მიზნებისთვის;
■ API გასაღებების მოწყვლადობა. პროექტი შესაძლოა დაუცველი იყოს DDoS შეტევების მიმართ, რისი შედეგიც შეიძლება იყოს პლატფორმის მომხმარებლების უსაფრთხოების გასაღებების კომპრომეტირება;
■ არამდგრადობა დატვირთვების მიმართ. ცუდად ოპტიმიზებული სმარტ კონტრაქტი შეიძლება მოიხმარდეს დიდი რაოდენობით საკომისიოს და ნელა ამუშავებდეს ტრანზაქციებს, რაც მომხმარებლებს, რბილად რომ ვთქვათ, დისკომფორტს შეუქმნის.
სმარტ კონტრაქტის უსაფრთხოების აუდიტის შედეგი არის ანგარიში, რომელშიც ასახულია კოდის მდგრადობა და შესაძლო რისკები, რომელთა წინაშეც შეიძლება აღმოჩნდნენ მომხმარებლები.
როგორ ტარდება აუდიტი
აუდიტორის მიერ სმარტ კონტრაქტის შემოწმება ხდება რამდენიმე ეტაპად:
● აუდიტის ჯგუფი ახორციელებს კოდის წინასწარ შემოწმებას;
● ანალიზის შედეგები გადაეცემა კრიპტოვალუტური პროექტის ხელმძღვანელებს გამოვლენილი ხარვეზების აღმოსაფხვრელად;
● დეველოპერები ასწორებენ სმარტ კონტრაქტს და აღმოფხვრიან წინასწარ აუდიტში მითითებულ შეცდომებს;
● აუდიტორული კომპანია გასცემს სრულ ანგარიშს სმარტ კონტრაქტის მდგომარეობისა და მომხმარებლებისთვის მისი უსაფრთხოების შესახებ.
უმსხვილესი აუდიტორული კომპანიები
მრავალი კრიპტოვალუტური პროექტი მიმართავს მესამე მხარის აუდიტორულ კომპანიებს, რათა შემოწმდეს მათი კონტრაქტის უსაფრთხოება და მომავალ მომხმარებლებს აჩვენონ, რომ მათ სახსრებს საფრთხე არ ემუქრება.
წარმოგიდგენთ სმარტ კონტრაქტის 3 ყველაზე პოპულარულ აუდიტორს:
● CertiK. ლიდერი კრიპტოვალუტური პროექტების უსაფრთხოების შემოწმების სფეროში. აუდიტის შედეგებზე დაყრდნობით, კომპანია აწარმოებს კრიპტოპროექტების ღია რეიტინგს. CertiK-მა ჩაატარა Polygon, Aave, Sandbox, Aptos და მრავალი სხვა დიდი პროექტის აუდიტი.
● ConsenSys Diligence. კომპანია სპეციალიზირდება ბლოკჩეინ-პროდუქტების პროგრამული უზრუნველყოფის შემუშავებაში და ასევე გთავაზობთ აუდიტორულ სერვისებს სმარტ კონტრაქტებისთვის Ethereum-ზე.
● Hacken. სპეციალიზირდება კიბერუსაფრთხოების და სმარტ კონტრაქტის მდგრადობის შემოწმებებში. კომპანია კიბერუსაფრთხოების სფეროში აუდიტის, საკონსულტაციო და ტრენინგ სერვისებს ახორციელებს.
კრიპტოპროექტების სანდოობის რეიტინგი CetiK-ის მიხედვით
სხვა ცნობილი აუდიტორებია: Hapi, KPMG, Deloitte, PwC, Ernst & Young (EY).
საინტერესო ფაქტები
● სმარტ კონტრაქტის აუდიტი შეიძლება რამდენიმე ათასიდან მილიონ დოლარამდე ღირდეს. ეს ყველაფერი დამოკიდებულია კოდის სირთულეზე, ვადებსა და აუდიტორული კომპანიის პოპულარულობაზე.
● სმარტ კონტრაქტის შემოწმება ხორციელდება როგორც ხელით (ექსპერტთა სპეციალური ჯგუფის მიერ), ასევე ავტომატურად ხელოვნური ინტელექტის ალგორითმის გამოყენებით. მუშაობის დაწყებამდე, თავად ალგორითმი უნდა შემოწმდეს აუდიტორის პარამეტრებთან შესაბამისობაში.
● ზოგჯერ პროექტებს ტეხავენ მას შემდეგაც, რაც მათი უსაფრთხოება დადასტურებულია აუდიტორის მიერ. ეს ხდება თავად აუდიტის ხარვეზების გამო და ასევე ჰაკერების შეტევების მუდმივი ევოლუციის გამო, რომლებიც თავს ესხმიან პროტოკოლებს ახალი მეთოდებით.
● სმარტ კონტრაქტის უსაფრთხოების აუდიტი შეიძლება გაგრძელდეს რამდენიმე დღიდან რამდენიმე თვემდე, რაც დამოკიდებულია პროექტის სირთულეზე.
